شما بهعنوان یک استاد اسکرام مجرب و مردم دار، الگوی زنده و بارزی برای تیم اسکرام هستید. شما هچنین نقش حافظ مفاهیم چابک و مشوق اجرای به روشها و در اصل مرجع و یاری دهنده دیگران در بالا بردن سطح بلوغ چابک ایشان هستید.
موارد زیر فهرستی از قدمهایی است که شما بهعنوان مربی برمیدارید تا تیم اسکرام را وادار کنید به درک لازم نسبت به مشکلاتشان برسند و با همفکری و همیاری درون تیمی، نهایتا راه حل آن مشکلات را بدست بیاورند:
شما با بهرهگیری از تمام فوت و فنهایی که تا اینجا شرح دادهام، اعتماد تیم را به نسبت به بیطرفیتان در برخورد با مشکلاتی که با شما درمیان خواهند گذاشت، جلب میکنید.
شما با استفاده از سوالهای با دقت طراحی شده خود ضمن توجه به رفتار فیزیکی اعضاء تیم هنگام پاسخگویی، اقدام به کاوش در لابهلای پاسخهایشان میکنید تا مشکلات پنهان در لفافه لغات بهکار برده شده توسط ایشان را شناسایی و برملا کنید.
حتما توجه داشته باشید که لازم است در جریان پاسخگویی تیم، سراپا گوش باشید و نشان دهید که با تمام توجه و تمرکزتان آنجا حضور دارید. این رفتار باعث میشود تیم به باز کردن سفره دل و بیرون ریختن اسرار ترغیب شود. خصوصا اینکه شما نشان میدهید که قصد “امر و نهی” ندارید و تمام هدف شما “یاری رساندن” به ایشان برای موفقیت در حل مشکلاتشان است.
در طی این فرایند شما همچنین مشغول ارزیابی میزان اثر گذاری مشکلات شناسایی شده (از منظر تیم اسکرام یا بخشهای تجاری سازمان یا حتی از دیدگاه فردی تک تک اعضاء تیم اسکرام) هستید تا آنها را از نظر اولویت و ارزش رفع شدنشان – برای خودتان – دسته بندی کنید.
اولویت بندی مشکلات مطرح شده توسط تیم، شما را قادر میسازد تا سیستم سوالات هدفمندتان را به سمتی جهتدهی کنید تا تیم اسکرام تمرکزش را روی مشکلات مهمتر بگذارد و بخاطر سخت بهنظر آمدن آنها از تلاش کردن نترسند و از حل آنها طفره نروند.
مواظب باشید بخاطر سخت بنظر آمدن یک مشکل، بجای پاسخ به شما پرت و پلا تحویل ندهند!
خودتان هم مواظب باشید در دام قصه بافتن و بهانه سرهم کردن ایشان نیافتید و با ایشان همدردی نکنید! بجای آن انرژی خودتان و تیم اسکرام را در مسیر شناسایی ریشه مشکلات و یافتن پاسخ آنها توسط خود تیم قرار دهید.
باید ایشان را به حرکت وا دارید تا با خطدهی شما در مسیر شناسایی مجموعه راه حلهای عملی برای رفع مشکلاتشان، و سپردن تعهد نسبت به آزمودن تاثیر آنها، قدم بردارند. یادتان باشد که ایشان را وادارید تا خودشان راه حلها را بیابند و شما بیطرفانه عمل کنید.
در این مرحله لازم است تیم اسکرام را ترغیب کنید تا یکی یکی راه حلهای پیشنهادی خودشان را از فیلتر – خوب حالا باید چکارش کنیم؟ – چندین مرتبه عبور دهند و تحلیل خود را روی موثر بودن راه حل تکرار کنند تا جایی که شما اطمینان پیدا کنید که تمام روشها و گزینههای ممکن را در نظر گرفتهاند و چیزی را از قلم نیانداختهاند.
در قدم بعدی، تیم اسکرام را ترغیب کنید تا تمام راهحلهای منتخب مرحله قبل را تبدیل به تصمیمهای اجرایی کنند (یعنی برای هر کدام از آنها تعیین کنند که دستور کار چیست و چه کسی پاسخگو است و چه کسی میتواند کمک کند و بهطور کلی هر جور اطلاعات کمکی و حاشیهای مربوط به آنها گردآوری یا کامل شود).
در این مرحله باید روشی برای ردیابی میزان پیشرفت تیم (یا لااقل اینکه هر یک از راه حلهای مورد نظر موفقیتآمیز بودهاند یا منجر به شکست شدهاند) ایجاد کنید.
یادتان باشد که شما آنجا حضور دارید تا به ایجاد تغییر کمک کنید نه اینکه به زور باعث تغییر شوید!
از ایشان بپرسید که بهنظرشان مهمترین مشکلشان در آن مقطع کدام است.
اگر چند مشکل را مطرح کردند، از ایشان بخواهید که دردسر سازترین مشکلشان را از بین آنها انتخاب کنند.
سپس وادارشان کنید توضیح دهند که چرا آن مشکل خاص را بهعنوان دردسرسازترین مورد انتخاب کردهاند. (بهعبارت دیگر، اینکه چرا فکر میکنند حل آن مشکلِ بهخصوص، در بالاترین اولویت قرار گرفته است).
اگر مشکل مورد نظرشان مشکلی بیسابقه و جدید نیست، از تیم اسکرام بخواهید آخرین باری که با آن برخورد کردند را بخاطر بیاورند. چک کنند که آیا این مسئله از نتایج سابقه قبلی بروز آن مشکل است یا پیش آمد جدیدی بهحساب میآید.
از تیم اسکرام بخواهید که برای شما بهترین و ایدهآلترین نتیجه مورد نظرشان از بابت حل این مشکل را به تصویر بکشند. (بهعبارت دیگر، بهترین چیزی که میتواند انتخاب شود چه خواهد بود).
اکنون از تیم اسکرام بپرسید که بهنظر ایشان شما به چه طریقی میتوانید در حل این مشکل کمکشان کنید. (البته خودتان واقف هستید که چطور میتوانید به آنها کمک کنید. هدف از این سوال این است که تیم متوجه شود که شما دارید موقتا وارد نقش مرشد میشوید).
تمرکز خود را روی نتیجه گرفتن از تلاشهایتان بگذارید. یادتان باشد که هدف اصلی شما کمک کردن به موفقیت تیم است، نه دنبال کردن تک تک مراحلی که ذکر شد به همان توالی که گفته شد!
پس اگر لازم شد یا جایی بهنظر میرسید که یکی از این مراحل لازم نیست، به صلاح دید خودتان آن مرحله را دور بزنید. مواظب باشید به اشتباه مشکلات تیم را دور نزنید!
در طول دوره کارتان با تیم اسکرام مواقعی پیش میآید که از دست خنگ بازی و گیجی تیم خسته و دلزده میشوید، اما بهعنوان مربی باید این حس را کنترل کنید و در خود نگهدارید و اجازه ندهید بهشکل انتقاد یا تمسخر ایشان ظاهر شود. حتی اگر راه حلی که دنبالش میگردند بسیار ساده و پیش پا افتاده و عملا جلوی رویشان باشد.
وقتی تیم اسکرام برای حل مشکلشان تصمیمات اجرایی میگیرند وادارشان کنید که برای آن ضربالاجل و زمانبندی تعیین کنند. سپس کمکشان کنید که روند پیشرفت انجام آن را ردگیری و نظارت کنند تا به مرور زمان به فراموشی و خاک گرفتگی مبتلا نشود و توسط راه حلهای بعدی به عقب رانده نشود.
در ادامه به این موضوع میپردازیم که چگونه بهجای دادن پاسخ و راهحل حاضر و آماده به تیم، ایشان را وادار کنیم که پاسخها و راهحلهای موجود و مفروضاتشان را به چالش بکشند و زیر سوال ببرند تا این طریق به میزان واقعی موثر بودن آنها – یا نبودنشان – واقف شوند و متوجه گردند که کجا کمبود و نقص وجود دارد.
نویسنده: آرمان کامران
برای ارجاع به قسمت اول و قسمت دوم «توصیههای مربیگری برای استاد های اسکرام» به این لینک بروید.